Trần thế xưa nay, biết đâu là quá khứ, biết đâu là tương lai. Nếu nói về sự luận phiên thời gian trước sau, quá khứ nào cũng có chỗ trong hiện tại, tương lai nào cũng đều có quá trình hiện tại. Quá khứ vị lại đều là quá khứ. Vị lai trong chớp mắt đã thành hiện tại, vị lai chẳng phải vị lai. Hiện tại trong chớp mắt đã thành quá khứ, hiện tại chẳng phải hiện tại, cả hiện tại lẫn vị lai đều là quá khứ. Hiện tại chẳng đứng yên, hiện tại chỉ là sát-na tạm dừng trong quá trình luân chuyển, khi quá khứ chưa dứt hẳn, quá khứ hiện tại đều là vi lai. Hiểu được thời gian chuyển hóa liên tục thì sau đó có thể nghiên cứu Thiên diên học Đông phương. Thiên diên học Đông phương có thể nó là một trong những môn học về quốc tuý Trung Hoa, ngày càng mới mẻ, như một thứ kinh Dịch sống. Mọi việc tử – sinh, thường – biến tuy thiên biến vạn hoá, song vẫn có trình tự nhất định và có quỹ đạo để theo. Bất luận theo chiều dọc đến ngàn năm, theo chiều ngang suốt sáu châu, con người hiền hay ngu, sự giải thành phương thức khoa học phổ biến cho mọi người cùng biết để giải thành phương thức khoa học phổ biến cho mọi người cùng biết để đón nhận thuận lợi, mở mang bách nghiệp, diệt trừ đau khổ. Ứng dụng của nó thật vô cùng, những điều cốt yếu quá ư đơn giản, số của nó có chín, sắc của nó có bảy, hành động của nó phân ra thuận nghịch, thực hiện theo nó có thể đoạt quyền sinh sát. Phần lớn không cần nói mà vẫn tin, không ra lệnh vẫn làm, không giận dữ vẫn có thần uy. Toàn bộ kinh dịch sống này có được là nhờ sự giác ngộ, không phải nhờ chữ nghĩa. Khi đã giác ngộ, sẽ hiểu được sự huyền bí của nó, từ đó có thể biết hất thảy đều có hình, có tướng, có thể nghe, thấy, ngửi, nếm, động chạm. Ngay cả những thứ tưởng là không thực, như trong chân không, chẳng thấy hình, chẳng thấy sắc, song vẫn có thực tướng dở mọi lúc mọi nơi, thi hành quyền sinh sát của nó một cách độc lập. Đầy rồi vơi, thái độ rồi bĩ, tuyệt rồi sinh, bác rồi phục, cứ thế tuần hoàn, thay thế lẫn nhau. Người mê tín cho đó thuộc quyền tối cao của tạo hoá, bậc thức giả biết đó là lực chuyển biến của chính mình. Kẻ cố chấp luôn gặp nguy hiểm, người giỏi ứng biến theo chữ “thời” thì không gì không có lợi. Muốn giải quyết những mâu thuẫn và bổ khuyết mọi thiếu sót xưa nay trên đời, không thể dùng khoa học Tây phương, mà phải trở về với khoa Thiên diễn học Đông phương, bởi khoa này luôn luôn mới mẻ, đã xác định rõ con đường tiến tới từ nay về sau, giải trừ mọi nguy tai của hiện tại, vị lai, nhằm huớng tới vận may cho cả thế gian. Trên tinh thần đó, cuốn “Trạch vận tân án”, diễn dịch và khái quát căn nguyên mọi biến hoá cõi trần gian.
